"Ik ha noait fan de genade fretten", zegt hij terloops en daar ligt de verklaring voor zijn haastige natuur. Want wie zich de twintiger en dertiger jaren staande
wilde houden, ook als de kostwinner door ziekte was uitgeschakeld, die "moast him der by jaen".
Jirpelskoffelje
Jirpelskoffelje, dat die ik al doe’t ik trettjin wie en dan fortsjinne ik fiirtich sinten deis. Ja it wie hwat, en op myn fjirtjinde stie ik oer de Tsjonger yn'e baggelbak. Us heit en ik treapje en myn broer Simen spitte. Ik fiel it noch yn'e bealch. Wy moasten moarns earst oardelûre rinne, hwant wy wennen yn Nijhoarne. Simmerdeis gong ik mei heit to meanen. Us heit koe goed harje en wy meanden deis in goed heal bunder. Turf yn ’t skip bringe ha'k ek in soad dien, 28 kuorfol op'e karre, tsien ûren deis en dan hie ’k in goune fortsjinne. De skippen leine yn’e Tsjonger en de skipper stie altiten klear mei it kivytsje dan krigen wy in lyts hufke.Myn heechste ûrelean hat tritich sinten west myn leechste in dûbeltsje. Ik koe it wurk wol dwaen mar ik krige de aerdichheit der óf. Ik woe hwat leare en dan masjinist wurde. It stoomgemael yn Ter Idzard, dèr hie ’k nocht oan mar dèr koe ’k net komme. Doe bin ’k op it bûterfabryk fan Bontebok slagge as learling. Ik
wie doe njoggentjin. De earste trettjin wiken krige ik gjin lean, hwant ik wie learling, is ’t net sa. Ik sei tsjin de direkteur: Ik woe dochs wol graech hwat ha. Hy sei: Ik sil der mei it bistjûr oer prate. De oare wyks sei er: Ja ik ha it oprèd, ik krige acht goune wyks.
Machinist
Wy stookten lange turf en ik mocht dat wurk graech dwaen. Ik wie tuskentiden ek noch op'e tsiisouder en dèr hie'k in kwartsje yn’e ûre fan, dat ik hie op ’t lêst alve goune. Dat joech fèstichheit, ik wie de koaning to ryk. It wiene fansels wol lange dagen, soms fan fjouwer ûre moarns oant de jouns njoggen ûre ta. Ik ha yn dy tiid ek noch hwat leard, it diploma foar masinist. Yn 1923 waerd ik masjinist yn EIsloo, mar dat wie in lijen. Ik koe sa min mei dy direkteur, elkenien hie spul mei dy man. Ik ha der in jier west doe ha’k him de skeppe foar de poaten smiten en bin ’k fuort gien. Ik wie dèr by in molkrider yn ’e kost. Dy man ried meisyn soan en fan dy molkrit hiene se simmerdies njoggen goune en winterdeis sawn. Ik hie op dat fabryk tweintich goune wyks en ik joech by dy minsken acht goune kostjild. Doe’t ik fuort gong skriemde dat minske. Ik kin jo net misse sei se.
Doe nei de Bontebok, dêr koe’k wer komme, mar ik woe graech hwat mear fortsjinje. Dat slagge by Woltman op’e Fok op it Fean, dèr waerd ik masinist yn de oaljeslagerij. Sawn jier ha ’k dèr mei genoegen west. In moaiie masinekeamer keamer mei in 365 p.k. gelijkstroom masine. Mar it fabryk koe net bistean, der wiene op ’t lest mear direkteuren as personiel. Yn 1930 stie’k oan’e dyk rêd dyn kont mar wer. En it wie krisis. Ik wie noch net troud hwant ik woe earst in pear sinten ha.
Trouwe
Ik ha doe even skilder west. De boeren woene my wol ha hwant se mienden dat ik der mear op smarde as de baes. Dat wie net sa hear. Oan’e ein fan ’t jier krige ik dochs wer wurk. Dat wie yn Nijkerk by Tijseling, it meubelfabryk. Se hiene dêr in lokomobyl en ik stookte mei rommel en mei lange turf. Dat wie goai yn en helje mear. Drok, drok, gjin tiid to pisjen. En altiten hyt, o sa hyt. Yn ’31 trouden wy, ik hie doe fl.2200 sparre en myn frou fl.400. Wy binne op in saterdei troud hwant dan wie it kosteleas.Yn 1936 krige ik trombose oan beide skonken. Dat kaem fan de hjittichheit, en it treprinnen hwant wy hiene der in foarfjür by en jo moasten dus de treppen op. Ik mocht dat wurk net mear dwaen dat wy rekken nei Nijhoarne ta. Ik hie tolve goune invaliditeitsrinte en twa mannen kamen mei de auto út Grins wei om to kontrolearjen of't ik ek der noch wat by fortsjinne. Dat dy'k fansels wol, marik wie tafallich thús doe’t de mannen kamen. Yn Aldhoarne ha’k doe in winkeltsje sette litten. De fyftjin are groun kostte fl.500 en it winkeltsje mei it hûs kaem op fl.1400. Mar it like my dochs net goed ta dat ik ha de winkel earst forhierd oan in omke dy’t der in slachterij yn ha soe. Doe’t dat neat waerd is Mulder der yn kommen foar trije goune wyks. Wy wennen doe by skoanheit yn Hoarnstersweach yn. Dy hie in spultsje fan 3 bunder mei fiif kij en dat koe fansels ek net. Ik koe wer nei Tijsseling ta de skonken yn ’e wynsels en switte fansels.
Yn 1939 wie’t wer mis en doe sei de spesialist dat ik net wer yn de hjittichheit mocht.
Yn 1941 kocht ik ûnder Oldeholtpea in spultsje mei goed twa bunder Iân. It moast fl.4367 kostje. De earste beide kij kosten fl.287 en fl.250, geiten fansels en ik koe wol mei de pispot to melken. Melke koe ik oars net, mar myn frou wol en ik ha it doe noch leard. Ik hie dat spultsje net sjoen doe’t ik it kocht mar ik kaem dêr yn ’t lan en doe seach ik dat der noch in stripe fean yn siet. Dat ha'k yn de oarloch baggelje litten. It earste jiers kamen der 9600 turven út en dat wie net sa min. Ik kocht der ek noch hwat Iân by mar yn 1946 koe ’k in spultje op De Hoeve krije en dèr wie goed sawn bunder by. Der hawwe oan 1962 ta op sitten.
Ketlik
Doe wie’k 63 en binne wy opholden en nei dit hûske op de Ketliker heide gien. Op syn meast ha’k tolve melke kij hawn. Dat koe wol en se diene doe ek noch wolris hwat foar de lytse boer. Nei de oarloch ha’k noch goed twa bunder heide oanmeitsje litten mei subsydzje. Ik ha hjir achterhûs ek noch in stik mar dèr mei ’k net mear oankomme. De frou is yn 1972 forstoarn, it falt net ta it allinne wêzen. Mar myn dochter wennet hjir fuort by. En ik ha myn hiem fansels, in pear skiep en in pony foar de karre.Fioelspylje ha’k altiten graech dwaen mochten. Myn earste fioele makke ik fan in klompe en de âld rún levere it hier foar de stykstok. Letter ha'k ien fan tripleks hawn, mar doe sei mem: moatst mar in echten-ien ha. Dy ha'k noch, mar doe ha'k in ûngemakje hawn. De pees fan de linkerwiisfinger is trochsnijd, dy finger stiet krûm. Ik kin der neat mear mei wurde. Mar ik ha de fioele holden.
