Reageer >>
info
Niemand klaagt over lawaai in Katlijk
De traditie om boze geesten te verjagen is duizenden jaren oud. Het luiden start op 21 december (de kortste dag en de geboortedag van Sint Thomas) en gaat door tot nieuwjaarsdag. Het lawaai Klinkt tot in de verre omgeving. Voor de gemeente Heerenveen ooit reden om het Sint Thomasluiden te verbieden. Ambtenaren haalden zelfs de Klepels uit de lokken om het luiden te verhinderen.
De Katlijkers waren de gemeente echter te slim af en bedachten een oplossing om de traditie toch door te zetten. De gemeente heeft de strijd ten slotte maar opgegeven en geeft nu zelfs subsidie voor het evenement. Het dorp heeft 25 klokkenluiders. De jongste is 17, de oudste 73. Zaterdag hielden de klokkenluiders een demonstratie.
Versukkeling
De demonstratie Klokkenluiden is vijftien jaar geleden voor het eerst georganiseerd door het plaatselijk belang toen de eeuwenoude traditie in versukkeling dreigde te raken. Het initiatief bleek een groot succes. Tegenwoordig komen er zo'n duizend mensen naar Katlijk voor het evenement.Alle dorpsgenoten en oud-Katlijkers krijgen op de demonstratie de kans de Klokken in de Juiste cadans heen en weer te laten slingeren. Dirk-Jan Woudstra heeft die kans niet aten schieten. "Het is niet zo moeilijk, hoor. Als je het eenmaal kunt, verleer je het nooit weer." In z'n jonge jaren luidde hij geregeld de klok. Bij voorkeur midden in de nacht van zaterdag op zondag. Kwajongensstreken: "Normaal gesproken wordt de Klok niet zomaar geluid. Dat is een ongeschreven regel. Maar ja, als jonge kerels uit de kroeg doe je dat natuurlijk wel." Woudstra woont al zeventien jaar niet meer in het dorp. Maar voor het Sint Thomasluiden houdt hij nog steeds een dag vrij. "Het is bijna een reünie, Ik ken zeker aan kwart van de mensen hier."
Het Kokkenluiden is een kunst op zich, vertelt Thijssen. Eerst de grote, dan de Kleine Klok waarvan de toon een kleine terts hoger is, dan weer de weer de Kleine. "Als het goed gebeurt, krijg je een vierkant geluid: één, twee, drie, vier", doet hij voor.
Een enkeling kan in z'n eentje de twee klokken laten klinken. Maar de meesten hebben aan één Klok meer dan genoeg. "Na tien minuten wordt er meestal gewisseld. Het is ontzettend zwaar."
Het zijn niet alleen Katlijkers die op het Klokkenluiden afkomen. Zeven leden van het Groninger Klokkenluiders Gilde hebben er een dagje uit van gemaakt. Het gilde kreeg een uitnodiging van Plaatselijk Belang. Ronald Frieling geniet met volle teugen, Met collega-klokkenluider Marcel Dusseljee heeft hij een poging gedaan Normaalgesproken luiden de mannen de dertien Klokken van de Martinitoren.
Martinitoren
Het klokkenluidersgilde in Groningen bestaat 21 jaar. Daarvoor werden de klokken van de toren alleen op hoogtijdagen geluid. Na een demonstratie van het Klokkenluidersgilde uit Utrecht kwam een Groninger op het idee om zelf een gilde op te richten. Inmiddels heeft het gilde veertig leden. Elke zondag en op de christelijke feestdagen laten ze de lokken over Groningen galmen. „Wat er zo leuk aam is? Je doet iets dat mijlenver te horen is. Dat geeft een kick"Ondanks de ervaring valt het Klakkenluiden in Katlijk de mannen niet mee. "Het is veel moeilijker dan in de Martinitoren", vertelt Frieling. "Daar zit een touw aan een wiel sta je loodrecht onder de klok. Je rekt aan het touw en laat dan het touw weer los. Hier zit het touw direct aan de luidstok en moet je achter de klokkenstoel staan en het touw vasthouden. Dat is veel zwaarder. Het is dan veel moelijker de Klokken in de maat te houden."
Plus de foto's van Eilert Lubbers die in de krant stonden.