Sinds zijn studietijd is Jos Boelhouwer besmet met het Bommelvirus. Op de gevel van zijn woning prijkt de naam Bommel State. Hij heeft een kamer ingericht met boeken, strips en wetenswaardigheden over Olivier B. Bommel, Tom Poes en hun geestelijke vader Marten Toonder.
In de gang van het huis aan de W.A. Nijenhuisweg hangen tientallen tekeningen met stripfiguren in een lelijke eend. Ze zijn gemaakt door bekende Nederlandse striptekenaars als Jan Kruis (Jan, Jans en de kinderen), Martin Lodewijk (Agent 327) en Henk Kuijpers (Franka). Op verzoek van Boelhouwer maakten ze een tekening met hun bekende stripfiguur in het favoriete vervoermiddel van de geboren Haarlemmer. “Mijn vrouw en ik rijden al sinds 1989 in een lelijke eend.” Boelhouwer is geen onbekende in de Nederlandse stripwereld. Naast verzamelaar van alles rond Olivier B. Bommel, is hij ook uitgever van de Friese vertalingen van de strips van Marten Toonder. Inmiddels zijn er al dertien strips over Olivier B. Bommel in het Fries vertaald. Er zijn plannen om een veertiende vertaling in 2018 tijdens Kulturele Haadstêd uit te laten komen. Boelhouwer liet niet alleen stripverhalen van Tom Poes, maar ook van Eric de Noorman, Kapitein Rob en Suske en Wiske in het Fries vertalen. Niet allemaal met evenveel succes. Vooral de vertaling van Suske en Wiske kostte veel geld. “Daarom wil ik ook goed nadenken over mijn volgende project.”
Le Chat Mort
Hij geeft de boeken uit onder de naam Le Chat Mort, de letterlijke Franse vertaling van zijn huidige woonplaats Katlijk. “Eigenlijk is het best wel bijzonder dat ik de grootste uitgever ben van Friese stripboeken. Ik ben een ‘oprjochte’ Hollander, maar voel me Fries. Ik laat mijn boeken dan ook in Fryslân drukken. Het kost misschien een euro meer, maar dat heb ik er wel voor over.” Boelhouwer kwam tijdens zijn studie in de jaren zeventig aan de pedagogische academie in Deventer via docent Rob Godthelp veelvuldig in aanraking met de boeken van Toonder. “Sinds die tijd ben ik Bommel gaan lezen en sparen. Ik vind de Bommelverhalen een duidelijke verrijking van onze taal. Toonder was een maatschappijkritisch schrijver.”Het uitgeven van Friese vertalingen beschouwt Boelhouwer als een uit de hand gelopen hobby. In het dagelijks leven is hij docent economie aan de RSG in Sneek. Zijn eerste vertaling, ‘De oare wrâld’, verscheen in 1994. “Een jaar eerder overleed onze dochter Sanne. Ik wilde niet in een gat vallen en besloot te onderzoeken of het mogelijk was de boeken van Toonder in het Fries te laten vertalen.” Hij informeerde bij boekwinkels of er vraag naar zou zijn en stuurde brutaalweg een brief aan Toonder. “Die schreef direct terug dat hij het een leuk idee vond.”
De eerste van dertien vertalingen, van de hand van Jan de Jong, verscheen in een oplage van 1.000 stuks. ‘De Ferjilder’, het laatste boek, verscheen in 2015 in een oplage van 4.000 stuks als het kadoboek van de Fryske toernee Swalk. De vertaling is net als bij vrijwel alle boeken van Le Chat Mort van Harke Bremer (Kampen) en Jarich Hoekstra (Kiel, Duitsland).
Lees meer >>