Aanleg dobbe
Via het project 'Herstel Agrarisch Cultuurlandschap Fryslân' bleek het mogelijk om een dobbe volledig met subsidie, inclusief vergunning, aan te laten leggen. Met de gedachte dat in de toekomst het weer steeds grilliger zou gaan worden leek het Carla en Eesger een goed idee om enige extra water-buffering te gaan realiseren om overlast te voorkomen en meer water voor de natuur in droge perioden. Daarbij zou het zomaar op termijn voor behoud en wellicht nog meer biodiversiteit rond de âlde Ketliker Heide kunnen zorgen.De locatie was een makkelijke keuze. Een deel van het weiland lag ongeveer een halve meter lager en bleef het hele jaar door relatief vochtig. In de winter kwam het waterpijl zelfs zo hoog dat er water op dat deel van het weiland bleef staan. Eesger heeft er in zijn jeugd zelfs geschaatst! Daarmee was op die locatie de kans het grootst dat er ook water in de dobbe zou blijven staan. Pake Imke heeft medio jaren '60 dat deel nog met subsidie laten ontginnen van heide naar weiland. Nu, zo'n zestig jaar later, wordt dat deel grotendeels weer teruggegeven aan de natuur. Dat beide met subsidie zijn uitgeveord geeft wel aan dat de tijden enorm zijn veranderd!
In maart 2021 was het zover, het uitgraven kon beginnen en in overleg met it Fryske Gea kon de nieuwe dobbe 'gekoppeld' worden met de bestaande 'dobbe'.
Waterschap Katlijk
Niet veel later ontstond het idee om 'waterschap Katlijk' op te richten. Het bedrijf Kooppunt intermedia werd bereid gevonden om de eerste peilschaal te doneren. Hiervoor was het vanzelfsprekend wel noodzakelijk om de juiste NAP (Normaal Amsterdams Peil) hoogte te bepalen. Hier bood de website AHN (Actueel Hoogstebestand Nederland) uitkomst. Dit gedeelte van Katlijk is het hoogst gelegen en de peilschaal kreeg de maatvoering 2 tot 3 meter boven NAP (het is immers niet voor niets dat een boerderij iets verderop de naam 'de Heuvel' heeft!) En op 20 juni 2021 werd de peilschaal aan Eesger overhandigd (dat deze datum samenviel met vaderdag is vanzelfsprekend louter toeval).Om verschillende redenen duurde de plaatsing van de peilschaal tot juli dit jaar. Op dat moment was het pijl 2,40 meter boven NAP. In de winter was het maximale pijl van +/- 2,90 meter boven NAP vast gehaald, dus het pijl was al ruim een halve meter lager. Nu, zo'n zes weken later, staat de gehele peilschaal boven water! Het pijl nu 1,98 meter boven NAP en het einde van de daling lijkt nog niet in zicht!
Gelukkig lijkt het verkoelende effect van de watermassa de achterliggende heide goed gedaan te hebben en staat deze fraai in bloei!
Mocht u ook een mooie plek hebben voor zo'n fraaie pijlschaal, dan kunt u éénvoudig lid worden van 'waterschap Katlijk'. U hoeft alleen een sponsor te vinden voor de kosten van de fraaie geëmailleerde pijlschaal en ondergetekende kan u met de rest helpen.
Subsidie, ook voor u!
Nu heeft vanzelfsprekend niet iedereen de mogelijkheid (en wil) om een dobbe aan te laten leggen, maar er zijn diverse kleine en grotere ingrepen mogelijk om bewuster met water om te gaan:Dobbe:
Deze dobbe is volledig met subbsidie gerealiseerd (meer info via Landschapsbeheer Fryslân).
Regenton:
Het is toch eigenlijk best wel gek, planten in de tuin/bloembak drinkwater uit de kraan geven? Een hele goede manier om honderden liters drinkwater te besparen èn het riool te ontzien is de aanschaf van een regenton. Ook de gemeente Heerenveen ziet graag meer regentonnen, daarom kunt u tot € 50 subsidie ontvangen op een regenton (maximaal drie stuks / € 150, meer info via één voor één groener)
Is een paar honderd liter van een reguliere regenton te weinig, dan zou u ook een 1.000 liter IBC vat kunnen gebruiken (mocht u 'm net zo fraai als ons willen afwerken, we hebben nog de nodige betonklinkers en dakpannen ;) (zie foto's hier onder)
Volledig afkoppelen regenpijp van gemengd riool:
Ook kunt u de regenpijp volledig van het riool afkoppelen en het water ten goede laten komen aan het grondwaterpijl. Geen overbelasting meer van het riool en geen rare borrelende geluiden meer in de wc (of erger) bij een hoosbui (maximaal € 800 subsidie, meer info via één voor één groener)
Groen dak:
Het zwarte bitumen dak van uw aanbouw kan wel 70°C worden in de volle zon. Die warmte trekt ook naar binnen! Een sedum dak biedt uitkomst. Niet alleen neemt een dergelijk dak honderden liters water op waarmee het sedum kan groeien, het zorgt ook voor een extra isolatie laag in de winter en zomer. Daar bovenop koelt het zelfs uw woning door verdamping van het opgeslagen water (50% subsidie, tot € 10.000, meer info via één voor één groener)
Regenwater-gebruikinstallatie:
Het is toch eigenlijk best wel gek, de wc doorspoelen met drinkwater? Daarbij vertelde Jelle Hannema (CEO drinkwaterbedrijf Vitens) op Radio1 dat de waterprijs de komende jaren wel eens 20 tot 25 procent zou kunnen stijgen! Wanneer de wc doorgespoeld zou worden met regenwater scheelt dat een 12.000 liter per jaar. Wanneer u ook uw wasmachine met regenwater laat wassen spaart u nog een 5.000 liter per jaar uit. Bovendien scheelt het een berg wasmiddel en kalkaanslag! Ook hiervoor biedt één voor één groener subsidie: 50% tot € 2.500.
Deze laatste ingreep staat nog op ons wensenlijstje. Een mogelijkheid is een tank in de grond, wat bij ons wel eens een interessantere optie zou kunnen zijn, is een "waterzak" in de kruipruimte. Dit scheelt een hoop graafwerk en daarmee kosten.
Eesger Toering
